Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de gràndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o àutri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753
Empeganto(-di-fueio-en-couor)
Silene cordifolia
Caryophyllaceae
Nom en français : Silène à feuilles en cœur.
Descripcioun :Aquesto empeganto trachis en mato basso dins li roucas e esboudèu séusous dis Aup marino. Es uno planto endemico proutejido sus listo roujo, catégourìo LC, es à dire soucit minour. La planto èi bourrihudo e pegouso d'en pertout. Se recounèis à si fueio óupousado en couor e à si flour blanco o un pau roso di petalo en lengo de serp.
Usanço :Tant se poudrié que li jóuini fueio siguèsson manjadisso coume d'ùnis empeganto.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Endemico dis Aup marino
Jun à avoust
Liò : Roucas
- Baus
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Silene cordifolia All., 1785